Do naszej redakcji trafił dysk SSD – ADATA SU630 480 GB. Jest to pierwszy model w ofercie producenta oparty na kościach 3D QLC (Quad-Level Cell). Wspomniane moduły zostały pierwszy raz zaprezentowane kilka miesięcy temu przez firmę Intel przy okazji premiery dysku Intel 660p.
Nowa technologia pozwala na zapisanie aż 4 bitów w jednej komórce. Dzięki temu zwiększa się diametralnie możliwość magazynowania przy jednoczesnym zmniejszeniu kosztów produkcji. Minusem tego rozwiązania jest jednak mniejsza żywotność dysku. Trzeba mieć mimo wszystko na uwadze to, że jest to technika dość nowatorska i podobnie jak to było w przypadku technologii 3D TLC, musi ona dojrzeć. Podejrzewamy, że za około pół roku wytrzymałość oraz wydajność kolejnych modeli zostanie odpowiednio poprawiona.
| Specyfikacja ADATA SU630 480 GB | |
|---|---|
| Kontroler | Maxio MAS0902A-B2C lub Phison PS3111-S11T |
| Kości pamięci | 3D NAND QLC |
| Odczyt sekwencyjny | do 520 MB/s |
| Zapis sekwencyjny | do 450 MB/s |
| Odczyt losowy | do 40 000 IOPS |
| Zapis losowy | do 65 000 IOPS |
| MTBF | 1 500 000 godzin |
| TBW | 100 TB |
| Gwarancja | 2 lata |
Nasz dysk ma pojemność 480 GB, a po sformatowaniu pozostaje nam około 447 GB. Czyli formalnie posiadamy o 32 GB mniej, niż jest napisane na opakowaniu. Tutaj producenci mogliby podawać faktyczne wartości, jakie otrzymują użytkownicy. W dysku zastosowano kości produkcji Microna. Nie podano niestety informacji o kontrolerze. Jednakże przeszukując internet natrafiliśmy na dwa rozwiązania: Maxio MAS0902A-B2C lub Phison PS3111-S11T.
Dysk może osiągać maksymalne prędkości zapisu do 450 MB/s i odczytu do 520 MB/s. Losowe operacje wejścia i wyjścia to natomiast 40 000/65 000 IOPS dla odczytu i zapisu danych.
Obudowa wykonana została ze szczotkowanego plastiku, co ma swoje odzwierciedlenie w wadze urządzenia – dysk waży zaledwie 47.5 grama. Grubość to zaledwie 7 mm, a wymiary to 100,45 x 69,85 x 7 mm. Nośnik może pracować w temperaturach od 0 °C do 70 °C i jest odporny na wstrząsy o sile 1500 G/0,5 ms.
Ku naszemu zdziwieniu, w zestawie prócz dysku nie było nic więcej. W głębi serca liczyliśmy na to, że do urządzenia będzie dołączony adapter do 3.5 cala, ale patrząc na panujące w tym przemyśle trendy po części rozumiemy tę decyzję producenta. Warto zaznaczyć, że coraz więcej osób posiada dyski M.2, a 2.5 calowe SSDki kupuje jako magazyny danych. Na całe szczęście koszt produkcji 1 GB pamięci SSD jest stosunkowo niski.
Konfiguracja platformy testowej
Wszystkie testy wykonywaliśmy na komputerze z zainstalowanym systemem operacyjnym Windows 10 Pro 64-bit. Dyski miały ustawiony interfejs AHCI i wpięte były w porty SATA 6 Gb/s. Na potrzeby testu przygotowaliśmy odpowiednie paczki plików o wielkości 30 GB, dodatkowe ISO o wielkości 7 GB oraz ISO systemu Windows 10 ze strony Microsoftu. Każdy test powtarzany był minimum 3 razy i z tego wyliczana była średnia.
| Model | Dostawca | |
|---|---|---|
| Procesor |  Intel Core i7-3770 |
 |
| Płyta główna |  MSI Z77IA-E53 |
|
| Karta graficzna |  Zotac GeForce GTX 1060 3GB AMP! Edition |
|
| Pamięć RAM |  GOODRAM 8 GB DDR3-1333 MHz |
|
| Dysk twardy |  ADATA SU630 480 GB |
 |
| Obudowa |  Cougar QBX |
|
| Zasilacz |  SilentiumPC Enduro FM1 Gold 650W |
|
| System operacyjny |  Windows 10 Pro 64 bity |
|
Testy
AS SSD Benchmark
AS-SSD Benchmark 2.0.6821 to program pozwalający na sprawdzenie wydajności dysków SSD poprzez wykonywanie analizy pracy urządzenia z wykorzystaniem różnych próbek.
Kopiowanie obrazu systemu Windows 10
Obraz ISO systemu Windows 10 został skopiowany z jednego katalogu do drugiego.
Na początku prędkość wynosiła około 310 MB/s, aby po około 7 sekundach ustabilizować się na poziomie około 210 – 220 MB/s.
Rozpakowywanie archiwum z Windows 10
Obraz ISO systemu Windows 10 został spakowany do archiwum. Następnie postanowiliśmy zmierzyć czas rozpakowywania wcześniej przygotowanego pliku.
Na początku prędkość wynosiła około 160 MB/s, aby po około 13 sekundach wzrosnąć do 203 MB/s. I tak do samego końca.
Czas kopiowania dużej ilości plików (30 GB)
Przygotowaliśmy paczkę z różnymi wielkościami plików. Znajdują się one w kilku katalogach – od małych, ważących ledwie kilka kB, aż po pliki większe, których rozmiar przekraczał nawet kilkadziesiąt MB. Nasz test miał w zamierzeniach symulować standardowe kopiowanie na dysku.
Przy kopiowaniu plików zauważyliśmy niespodziewane zachowania dysku. W pewnym momencie prędkość kopiowania potrafiła spaść z +/- 200 MB/s na 20 – 75 MB/s. Podejrzewamy zapełnienie bufora pamięci podręcznej. Dla pewności powtórzyliśmy test kilkukrotnie. Wszystkie zakończyły się podobnymi rezultatami.
Co ciekawe zdarzały się sytuacje, w których dało się przekopiować pliki bez spadków prędkości. Najszybszy czas wynosił 152 sekundy. Najwolniejszy natomiast 642 sekundy. Test był powtarzany sześciokrotnie. Zauważyliśmy również, że po skopiowaniu 30 GB plików i odczekaniu pewnego okresu czasu, ponowny transfer potrafił nie przekroczyć 160 sekund.
Rozpakowywanie pliku ISO (7 GB)
Obraz ISO został odpowiednio skompresowany programem 7zip. Następnie jego zawartość została rozpakowana na testowany dysk.
Instalacja pakietu biurowego LibreOffice
Popularny pakiet biurowy został pobrany i zainstalowany. Czas był mierzony od momentu wciśnięcia przez nas przycisku Instaluj do czasu zakończenia całego procesu.
Rezultat był dla nas sporym zaskoczeniem. Na początku wyglądało na to, że czas nie przekroczy 35 sekund. Niestety w trakcie kopiowania plików, instalator z nieznanych nam przyczyn praktycznie zamierał. Mimo wielokrotnie powtarzanych prób, zawsze otrzymywaliśmy ten sam czas.
Kopiowanie spakowanego obrazu Windows 10 w 7-zip
Obraz ISO systemu Windows 10 został wpierw spakowany do archiwum 7-zip, a następnie skopiowano plik z jednego katalogu do innego.
Wielozadaniowość
W tym teście robimy dwie operacje jednocześnie: kopiujemy obraz systemu Windows 10 oraz instalujemy program LibreOffice.
Wszystko zależy tak naprawdę od prędkości kopiowania obrazu systemu Windows 10 (zmierzyliśmy to kilka testów wcześniej). Prędkość ta ma diametralny wpływ przy wykonywaniu kilku operacji.
Podsumowanie testów ADATA SU630 480 GB
Dysk ADATA SU630 480 GB to całkowita nowość w ofercie firmy ADATA. Po raz pierwszy w jej produktach zastosowano kości pamięci QLC. Do tej pory zrobiły to tylko dwie firmy – Intel oraz Mushkin. Wydawać by się mogło, że nowa technologia zachowa podobne wyniki co jej dobrze dopracowana poprzedniczka – 3D TLC. Jednakże nie we wszystkich testach tak jest. I jak wspomnieliśmy na samym początku – problemem może być dość wczesna forma nowej technologii.
Testy syntetyczne pokazały słabości testowanego modelu. Podobnie było przy dużej liczbie plików oraz instalacji programu LibreOffice. W innych testach ADATA SU630 480 GB wypadał całkiem przyzwoicie na tle innych dysków. Słabsze wyniki we wspomnianych testach mogą sprowadzać się do zastosowania jednego z dwóch kontrolerów: Maxio MAS0902A-B2C lub Phison PS3111-S11T. Na chwilę obecną tylko one obsługują kości QLC. Ciężko jest nam obecnie stwierdzić, jak dwa inne dyski od Intela i Mushkina wypadają pod tym względem. Postaramy się zrobić kolejne testy, jak tylko otrzymamy do nich dostęp.
Dzielenie kilku kopiowań było zróżnicowane. Algorytm starał się dobierać dla każdego postępu różne wartości. Tutaj niestety dawał o sobie znać problem z przepełnieniem bufora. I dochodzi jeszcze kwestia zapełnienia.
Na koniec postanowiliśmy zrobić jeszcze kilka testów pod zapełnieniu dysku w 70%. W testach syntetycznych nastąpił spadek prędkości zapisu. I to dość drastyczny – w przypadku zapisu syntetycznego prawie czterokrotnie. Kopiowanie dużego pliku czy spakowanego archiwum również zaliczało ogromne spadki. Sytuacja bardzo niekorzystna dla osób, które wykorzystałyby nośnik jako magazyn danych.
Dysk ADATA SU630 480 GB jest obecnie dostępny w cenie między 250 a 280 zł. Musimy powiedzieć, że jest to atrakcyjna oferta z dobrym stosunkiem kosztów do pojemności. Nowe nośniki można wykorzystać jako magazyny danych, aczkolwiek przy zapełnieniu powyżej 60% – 70% należy się spodziewać spadków prędkości zapisu. Dobrze by było, jakby producent poprawił tą niedogodność, nawet kosztem zwiększenia ceny końcowej produktu.
Zalety:
- Nowe kości pamięci QLC
- Stabilne kopiowanie jednego pliku
- Darmowe oprogramowanie Actronis po rejestracji produktu
- Cena za pojemność
- TBW nie jest brane pod uwagę przy gwarancji
Wady:
- Duże spadki prędkości kopiowania przy 30 GB plików
- Kiepskie wyniki w testach syntetycznych
- Problemy z kopiowaniem plików przy instalacji LibreOffice
- Zmniejszenie prędkości zapisu przy zapełnieniu dysku powyżej 60%
- Tylko 2 lata gwarancji
- Niskie TBW
Za wypożyczenie sprzętu dziękujemy polskiemu oddziałowi firmy ADATA.
