OMEN by HP 17 – test 17″ laptopa przeznaczonego dla graczy

W połowie 2016 roku firma HP ogłosiła, że wchodzi na prężnie rozwijający się rynek sprzętu komputerowego dla graczy. Zapowiedzieć to jedno, a zrobić to dobrze to drugie. Dziś mając przed sobą laptop dla gracza OMEN by HP – 17, mogę z całą pewnością stwierdzić, że HP zrobiło to dobrze. Co więcej firma nie osiada na laurach i w dalszym ciągu rozwija markę OMEN, żeby jak najlepiej sprostać wymaganiom graczy. Laptop OMEN by HP – 17 to sprzęt wyposażony dość bogato, który pozwoli garściami czerpać z cyfrowej rozrywki. Na pokładzie znajdziemy między innymi procesor Intel Core i7-7700HQ, 16 GB pamięci RAM oraz kartę GeForce GTX1060 z własną pamięcią VRAM. Całość uzupełnia bardzo szybki dysk SSD NVMe M.2 o pojemności 256 GB, a jako dodatkowy magazyn danych zamontowano 2 TB dysk HDD – na gry nie powinno zabraknąć szybko miejsca. Dla gracza wisienką na torcie jest 120 Hz matryca IPS o przekątnej 17,3” posiadająca powłokę antyrefleksyjną, podświetlenie WLED i natywną rozdzielczość FullHD. Całość wspiera technologia dynamicznej synchronizacji G-Sync od NVIDII.

Specyfikacja OMEN by HP – 17-an009nw

• Ekran: 17,3” Full HD, 120 Hz G-SYNC IPS-Level
• Procesor: Intel Core i7-7700HQ 2,8 GHz (3,8 GHz Turbo Boost)
• Chipset: Intel HM175
• Pamięć RAM: 2 x 8 GB DDR4-2400 CL17
• Grafika: NVIDIA GeForce GTX 1060 6 GB GDDR5
• Nośniki: SSD 256 GB PCIe NVMe M.2, 2 TB HDD 5400 obr./min
• ŁącznośćGigabit LAN, Intel 802.11b/g/n/ac (2×2) Wi-Fi i moduł Bluetooth 4.2 Combo
• Bateria: 8-ogniwowy akumulator litowo-jonowy 86 Wh
• Wymiary: 42,3 x 30,4 x 3,3 cm
• Waga: 3,78 kg
• System: Windows 10 Home 64-bit
• Cena: 7200 zł

 

PROCESOR

Sercem laptopa jest 4-rdzeniowy, 8-wątkowy procesor Core i7 siódmej generacji. Model 7700HQ, wykonany w 14 nm litografii, mający 6 MB pamięci cache trzeciego poziomu. Zegar bazowy producent określił na poziomie 2,8 GHz. Jego wartość może wzrastać w trybie Turbo Boost do 3,8 GHz. TDP układu określono na poziomie 45 W. Pozwala na obsłużenie do 64 GB pamięci RAM DDR4 w trybie dwukanałowym. W testowanym modelu procesor pracował w całym zakresie taktowania. Jednak przy długotrwałym obciążeniu zegar Boost nie przekraczał granicy 3,4 GHz. Trzeba pamiętać że Core i7-7700HQ to nie najmłodsze dziecko ze stajni Intela. Obecnie stosowanym modelem mobilnym jest Core i7-8750H, który ma już 6 rdzeni i 12 wątków. Całość uzupełnia 9 MB pamięci trzeciego poziomu, co sprawa, że ta jednostka zdecydowanie poprawia jakość pracy całej platformy. Mikroukład płyty głównej to także starszy Intel Sunrise Point HM175. Ma on tylko kontroler USB 3.0 i kartę LAN, a jego nowszy odpowiednik (HM370) już USB 3.1 oraz dodatkowo zintegrowany kontroler Wi-Fi.

 

PAMIĘĆ RAM

Pamięć RAM to dwa 8 GB moduły firmy Samsung o opóźnieniach 17-17-17-39 i taktowaniu 1200 MHz. Są to moduły typu SO-DIMM, bez jakichkolwiek radiatorów. Kości pracują w trybie dwukanałowym co niewątpliwie przekłada się na wydajność. Jednak jakakolwiek rozbudowa pamięci, w zasadzie wymusza wymianę obu, aby zachować jej dwukanałową pracę. W dzisiejszych czasach 16 GB pamięci w komputerze dla gracza to ilość optymalna – 8 GB to wartość podstawowa, żeby nie powiedzieć minimalna.

 

KARTA GRAFICZNA

Kartą grającą pierwsze skrzypce jest NVIDIA GeForce GTX 1060 6 GB. Jest to „pełniejsza” wersja GTXa 1060, która posiada wyższe zegary niż jej odpowiedniczka Max-Q stosowana w tańszych konstrukcjach serii jak na przykład OMEN by HP 15 (2017). Jak już przy zegarach jesteśmy to wynoszą one 1405 MHz dla procesora graficznego w trybie podstawowym i mogą zostać przyspieszone do 1671 MHz. Są one oczywiście i tak niższe niż podstawowe zegary desktopowej wersji GTX 1060 6 GB. Zegar dla 6 GB pamięci VRAM typu GDDR5 to 2002 MHz. Szerokość szyny danych to standardowe 192 bity. Pozostałe parametry są identyczne dla każdej wersji układu GP106: 1280 rdzeni CUDA, 80 jednostek teksturujących (TMU) oraz 48 jednostek renderujących (ROP).

Drugie skrzypce grałaby zintegrowana grafika Intel HD 630, gdyby ktoś dopuścił ją do głosu. Jest to jednak niemożliwe ze względu na zastosowanie technologii G-Sync oraz technologii Optimus. Głownie chodzi tu o dynamiczną synchronizację obrazu (G-Sync), o której wspomniałem we wstępie. Wymaga ona bezpośredniego wyprowadzenia linii sygnałowych obrazu bezpośrednio z grafiki dedykowanej. Dlatego układ Intela jest domyślnie wyłączony i praktycznie nie istnieje w systemie, mimo, że w procesorze się fizycznie znajduje.

NOŚNIKI DANYCH

W testowanym modelu mamy dwa magazyny danych – dysk SSD NVMe oraz tradycyjny talerzowy HDD SATA III 2,5”. Zacznijmy od prostszego nośnika czyli dysku HDD. Jest to 2 TB nośnik firmy Seagate ST2000LM007 o prędkości obrotowej talerzy 5400 rpm. Posiada 128 MB bufor pamięci, a z płytą główną komunikuje się przez interfejs SATA III 6 Gbit/s.

System zainstalowany jest na dysku SSD firmy Samsung. Wspomniana jednostka to model PM961 (MZVLW256HEHP-000H1) o pojemności 256 GB. Umieszczony w slocie M.2 2280 z płytą główną komunikuje się przez interfejs PCI-e 3.0 x4, który wspiera instrukcje NVMe. Ma on kości TLC V-NAND, które obsługuje kontroler tej samej firmy – Samsung Polaris S4LP0770X01. Deklarowana przez producenta prędkość odczytu sekwencyjnego wynosi 3000 MB/s oraz 1150 MB/s dla zapisu sekwencyjnego. Trzeba przyznać, że producent nie kłamie i zmierzone przez nas wyniki transferu wynosiły 3376 MB/s dla odczytu i 1185 MB/s dla zapisu sekwencyjnego.

Takie połączenie jest moim zdaniem prawie idealne. Dla systemu, najważniejszych programów i aplikacji posiadamy ultraszybki dysk SSD. Natomiast na gry i inne dane mamy aż 2 TB przestrzeni na dysku talerzowym. Dlaczego połączenie prawie idealne? Dlatego, że zastosowany dysk 2 TB posiada prędkość obrotową tylko 5400 rpm. Spowolni to na pewno prędkość wczytywania się gier, które nierzadko zajmują kilkadziesiąt gigabajtów. Oczywiście ktoś powie, że można było wrzucić dysk 7200 rpm. I faktycznie byłoby to możliwe, ale na rynku dostępnych jest zaledwie kilka sztuk dysków, których cena jest na podobnym poziomie co cena dysku SSD 2 TB – ADATA SU800 – ok. 1300 zł. A takie 2 TB HDD 5400 rpm to wydatek „tylko” 340 zł, a więc praktycznie 1000 zł mniej. Dlatego moim zdaniem idealne rozwiązanie dla tego konkretnego modelu laptopa to SSD 256 GB NVMe M.2 + 1 TB SSD SATA III. Ekstremalnie szybki system oraz bardzo szybki nośnik danych przeznaczony na gry, dokumenty i inne media.

(O)BUDOWA

Obudowa laptopa OMEN 17 przyciągnie wzrok każdego, kto tylko przejdzie obok urządzenia. Niecodzienny design od razu mówi oglądającemu, że ma do czynienia ze sprzętem klasy premium. Obudowa nie przypomina standardowych obudów laptopów – prostokątne lub bardzo zbliżone do tego kształtu. Tu każda linia boczna jest przełamana i w całym urządzeniu dominuje ostre wzornictwo. Klapa matrycy w całości wykonana jest z tworzywa sztucznego i ma niejednorodną powierzchnię. Wzory przypominają szczotkowane aluminium i włókno węglowe. Całość wyraźnie oddziela czerwony znak „X”, nad którym góruje logo OMEN by HP. Generalnie cały laptop wykonany jest nad wyraz dokładnie. Nie uświadczymy tu chociażby minimalnych niedociągnięć przy pasowaniu elementów obudowy.

Komputer wyposażony jest w głośniki stereo firmy Bang & Olufsen. Ich brzmienie jest bardzo czyste (przy niezbyt głośnym odtwarzaniu), jednak pod pełnym obciążeniem komputera i pracą układu chłodzenia potrafią być skutecznie zagłuszane. Dodatkowo przy maksymalnej głośności pojawiły się czasem delikatne przesterowania/zniekształcenia. Biorąc pod uwagę producenta nagłośnienia, nie jestem w stanie stwierdzić czy to wynik wady/uszkodzenia mechanicznego, czy może wyeksploatowania samego głośnika. W sprzęcie tej klasy zabrakło mi jednak subwoofera, który dopełniłby całokształt wrażeń dźwiękowych w czasie grania lub oglądania filmów.

Laptop posiada klawiaturę typu wyspowego, która jest bardzo przyjemna w użytkowaniu. Jest to może efekt tego, że mój Logitech K290 posiada praktycznie identyczne ułożenie klawiszy. Dla mnie jedyna rzeczą, do której musiałem się przyzwyczaić to 6 programowalnych klawiszy po lewej stronie. Zdarzało się, że odruchowo klikałem w nie zamiast w lewy ctrl lub shift. Ciekawie ułożone są klawisze strzałek – przesunięcie ich nieco w prawo i do dołu pozwoliło zachować ich pełen wymiar. Klawiatura jest oczywiście podświetlana, jednak tylko w jednym (słusznym dla marki) kolorze – czerwonym. Nie mam pojęcia jak wyglądało by tu podświetlenie RGB – jeżeli jednak takie już by miało być to tylko indywidualne dla każdego klawisza. Na całej klawiaturze wyróżnione zostały przyciski dla graczy W, S, A i D poprzez zastosowanie czerwonego koloru klawiszy. Touchpad jest miły w dotyku i mimo swojej faktury nie ma problemów z płynnością ruchów. Przyciski pod touchpadem działają lekko z wyraźnie zaznaczonym, aczkolwiek miękkim kliknięciem.

Porty I/O zostały umieszczone na obu bokach urządzenia. Po prawej stronie widzimy gniazdo zasilania, dwa porty USB 3.1 Gen 1 oraz kontrolkę pracy dysku twardego.

Po lewej stronie znajdują się: miniDP, HDMI, RJ45, USB 3.1 Gen 1 z funkcja HP Speep & Charge, Thunderbolt 3, gniazdo słuchawek i mikrofonu oraz czytnik kard SDXC.

Wszystko wygląda nieźle, jednak dla mnie jako osoby praworęcznej umieszczenie złącza zasilania oraz dwóch z trzech portów USB jest nie do zaakceptowania. Wtyczka od zasilacza jest sztywna i długa, a wpięte w port USB urządzenia (np. mysz) skutecznie potrafią przeszkadzać w czasie rozgrywki. W nowej generacji laptopów OMEN firma HP naprawiła ten błąd umieszczając porty I/O z tyłu urządzenia.

MATRYCA

Testowany sprzęt posiada 17″ matrycę IPS o natywnej rozdzielczości FullHD. Jest ona matowa co docenią gracze oraz ludzie obrabiający grafikę. Kolejną zaletą, która przypadnie do gustu graczom to obecność technologi G-Sync. Jak na panel IPS sprzęt posiada bardzo dobre kąty widzenia.

UKŁAD CHŁODZENIA

Wartym podkreślenia jest fakt, że HP nie zabrania rozbierania użytkownikowi jego urządzeń. Zdjęcie pokrywy nie jest równoznaczne z utratą gwarancji. Nawet wymiana pasty termoprzewodzącej na procesorze czy grafice tego nie powoduje. Jest to niewątpliwie atut, który pozwala użytkownikowi na dbanie o swoje urządzenie jak i jego rozbudowę. Wracając do tego co jest pod „maską”.

Dość sporą część przestrzeni zajmuje rozbudowany układ chłodzenia. Jest to system jednodrożny, posiadający dwa wentylatory. Rurki cieplne wspólnie odprowadzają ciepło z procesora i układu graficznego. Warto zwrócić uwagę, że sekcja zasilania również posiada pasywny radiator. Obok znalazły się dwa sloty na pamięci RAM typu SO-DIMM. W sumie użytkownik ma do dyspozycji 16 GB pamięci operacyjnej pracującej w trybie dwukanałowym. Na pokładzie nie mogło zabraknąć napędu optycznego w postaci nagrywarki DVD. Obok niego znajdziemy kartę WiFI Half MiniPCI. Po prawej stronie umieszczono złącze M.2 (PCIe x4) dla dysków SSD NVMe, pod którym znajduje się zatoka dla zwykłego dysku HDD służącego jako magazyn danych. Centralne miejsce u dołu zajmuje 8-ogniowowa bateria o pojemności prawie 6 Ah. Pozwala ona na niecałe 100 minut grania. W czasie normalnego używania komputera (instalacja oprogramowania, przeglądanie Internetu) ogniowo pozwala na około 3 godzin pracy. Należy pamiętać, że cały czas mówimy o jednostce przeznaczonej do grania, która dodatkowo nie posiada wsparcia dla technologii Optimus.

WYDAJNOŚĆ I KULTURA PRACY

Wszystkie testy zostały przeprowadzone przy wcześniejszym przywróceniu systemu do ustawień początkowych z obrazu recovery producenta. Dodatkowo zostały pobrane najnowsze aktualizacje systemu, sterowników oraz wygrzano laptopa programem OCCT.

Jako, że testowany model jest pierwszym urządzeniem tego typu jakie trafiło do naszej redakcji, trudno jest odnieść się wynikami do wydajności innych urządzeń. Każda aplikacja została uruchomiona minimum trzy razy w celu wyeliminowania losowych błędów wydajności.

Wykorzystane aplikacje:

• 3D Mark Time Spy
• 7-zip x64
• Cinebench R15
• CristalDiskMark (wydajność SSD i HDD)
• x265 HD Benchmark

Niestety liczba gier jest ograniczona do tego co mieliśmy akurat pod ręka – obiecujemy poprawę 🙂 Każda gra została uruchomiona trzy razy a punkt pomiarowy był (o ile to możliwe) taki sam dla każdego testu. Wyniki wydajności przedstawione zostały na zbiorczym wykresie. W miarę testu kolejnych jednostek będziemy je porównywać i wyciągać odpowiednie wnioski.

Wykorzystane gry:

• DOOM
• Wolfenstein II: New Colossus
• Quake Champions
• Crysis 3

Jako, że laptop to jednostka skierowana głównie dla graczy zaczniemy od zbiorczego zestawienia wyników wydajności w grach.

Jednostka bez problemu radzi sobie w popularnych tytułach. Nie zawsze gry przekraczają magiczną granicę 60 FPS, jednak gracze nie powinni narzekać na brak wydajności. Ciut gorzej jest z kulturą pracy w czasie grania. Niestety fizyki nie oszukamy. Wygenerowane przez sprzęt ciepło musi zostać odprowadzone z układu graficznego i procesora. Wentylatory pracują praktycznie z pełną wydajnością i jedynym ratunkiem jest tutaj gra na dobrych słuchawkach, które solidnie oddzielą gracza od otaczającego go środowiska i pozwolą skupić się na rozgrywce.

Co do aplikacji testowych i użytkowych to wyniki prezentują się następująco. W syntetycznym benchmarku 3DMark Time Spy jednostka osiągnęła ogólnie 3697 punktów. Oczywiście komunikat, który informuje o tym, że G-Sync może powodować obniżenie wydajności nakazało przetestować też komputer z wyłączeniem tej opcji. Wynik – 3695 punktów. Granica błędu pomiarowego, ale jednak mniej niż przy włączonej technologii NVIDII. Szczegółową rozpiskę punktów prezentuje poniższy wykres.

Kolejnym etapem było użycie kilku aplikacji, z których skorzysta praktycznie każdy użytkownik. A więc archiwizer danych – program 7-Zip poradził sobie ze spakowaniem 7-gigabajtowej paczki wielu małych plików w czasie 448 sekund. Spakowanie pojedynczego pliku o wielkości 7 gigabajtów zajęło mu 386 sekund. Wynik procesora osiągnięty w Cinebench R15 to 724 punkty. Kodowanie materiału wideo w programie x256 FHD Benchmark dało średnią na poziomie 15,62 klatek na sekundę. Jak już wspomnieliśmy wcześniej dyski SSD i HDD zostały przetestowane w programie Cristal Disk Mark 6.0.1 x64. Na poniższych zrzutach ekranu widać przytłaczającą przewagę dysku SSD, którego parametry potwierdzają wydajność deklarowaną przez producenta. Dysk HDD jest tu w zasadzie statystą i służyć może jedynie jako magazyn danych.

PODSUMOWANIE

Laptop OMEN by HP – 17-an009nw to dość udana konstrukcja. Niebagatelne, przyciągające oko wzornictwo, wydajna 120 Hz matryca FullHD wspierana przez G-Sync, szybki nośnik danych dla systemu operacyjnego to niewątpliwie jedne z wielu atutów tego sprzętu. W zasadzie patrząc na sprzęt jako gotową jednostkę to z większych mankamentów jest umiejscowienie gniazda zasilającego dla zasilacza o czym wspomniałem wcześniej oraz bardzo głośny system chłodzenia. Wydajność baterii pomijam bo dla mnie bateria w laptopie dla graczy to bardziej UPS niż ogniwo mające zapewnić godziny używania bez pięcia się do sieci.

Z perspektywy czasu ciężko jest się wypowiadać czy wyceniony kiedyś na ponad 7200 zł sprzęt był wart swoich pieniędzy. W zakamarkach internetu można było wyszukać za 5500 zł wersję bez dysku SSD i z 8 GB pamięci RAM. Z tego wynika, że na tamte czasy cena sprzętu odzwierciedlała realia rynku. Dziś model HP Omen 17-an109nw (4TW02EA) jest także wyceniany na ponad 7300 zł – różni się tylko procesorem (8. generacja a nie 7.) to na plus i mniejszym dyskiem HDD (1 TB zamiast 2 TB) to znowu na minus. Dla mnie jako użytkownika komputera stacjonarnego i przeciętnie zarabiającego polaka cena jest i tak kosmiczna. Użytkownicy z zasobnym portfelem mają dziś jednak w czym wybierać. Jeżeli jednak ktoś posiada 8 tysięcy wolnej lub uzbieranej gotówki to zalecałbym już wybranie jednostki z grafiką GTX 1070. Wynika to z tego, że ta karta na najwyższych ustawieniach praktycznie w każdej grze złamie barierę 60 FPS. Do tego wymienić dysk 1 TB HDD na 1 TB SSD i oto mamy wydajny laptop dla graczy na dość długi okres czasu.

Zalety:

• wydajne podzespoły – Intel Core i7 7. generacji, 16 GB pamięci RAM w trybie dwukanałowym, grafika w “pełnej” wersji (nie Max-Q), dysk SSD NVMe
• wysokiej jakości matowa matryca IPS 17″ o rozdzielczości FullHD z obsługa technologii G-Sync
• bardzo dobrze wykonana obudowa
• bogata ilość złączy I/O
• możliwość swobodnego dostępu do wnętrza urządzenia w celu konserwacji lub rozbudowy – bez utraty gwarancji

Wady:

• głośny układ chłodzenia
• wyprowadzenie wtyczki zasilana może przeszkadzać w grach i pracy
• nietrafny dobór nośnika na magazyn danych

Za wypożyczenie sprzętu dziękujemy firmie HP Polska.