BIOSTAR RACING X370GTN – testy płyty głównej mini-ITX

W nasze ręce trafiła płyta główna BIOSTAR RACING X370GTN. Model ten miał swoją premierę w kwietniu 2017 roku. Do tej pory na łamach naszego portalu mieliśmy okazję przetestować ASUS ROG STRIX X370-I GAMING. Oba modele zostały oparte na flagowym chipsecie X370 dla architektury Zen. Wykonano go w 14 nm procesie technologicznym FinFET.

Co miał do zaoferowania wspomniany chipset w dniu premiery?

Najważniejszą sprawą jest oczywiście pełne wsparcie dla podkręcania procesorów. Wszak jest to nadal chipset z najwyższej półki, oferujący ogromne możliwości. Układ zapewnia obsługę konfiguracji Multi-GPU – zarówno Crossfire, jak i SLI. Mamy także wsparcie dla PCI Express 3.0 x16 lub dwóch PCI Express 3.0 x8.

Nie można także zapomnieć o obsłudze 4 portów SATA, 2 złączy M.2, 2 x USB 3.1 Gen 2, 6 x USB 3.1 Gen1, konfiguracji RAID 0/1/10, czy 8 liniach PCIe 2.0.

Oto porównanie chipsetów X370, B350 oraz A320:

	X370	B350	A320
USB 2.0	6	6	6
USB 3.1 G1	6	2	2
USB 3.1 G2	2	2	1
SATA	4	2	2
SATA Express (2x SATA III or 2x PCIe 3.0)	2	2	2
PCI-e 2.x	8	6	4
SATA RAID	0, 1, 10	0, 1, 10	0, 1, 10
Multi-GPU	Tak x8/x8	Nie	Nie
Podkręcanie	Tak	Tak	Nie

BIOSTAR RACING X370GTN – budowa oraz wyposażenie

A teraz czas zobaczyć, jak wygląda pełna specyfikacja naszego modelu:

• Chipset: AMD X370
• Socket: AM4
• Obsługiwane procesory: Ryzen 3, Ryzen 5, Ryzen 7
• Format płyty: mini-ITX
• Ilość slotów pamięci: 2 x DDR4
• Maksymalna ilość pamięci: 32 GB
• Maksymalne taktowanie pamięci: 3200 MHz (OC)
• Karta sieciowa: Intel GbE LAN
• Kodek dźwiękowy: Realtek ALC892 8-kanałowy
• RAID: Tak (0/1/10)
• PCI-Express 3.0 x16
• 4 x SATA 6.0 Gb/s
• 2 x złącze M.2
• 2 x 5050 LED
• 2 x USB 3.1 Gen 2
• 4 x USB 3.1 Gen1

W pudełku znajdziemy 4 kable SATA, zaślepkę na tylne porty, instrukcję obsługi oraz płytę CD ze sterownikami. To ostatnie to można było dać pendrive, ale i tak warto pobrać sterowniki ze strony bezpośrednio.

Sekcja zasilania procesora została zbudowana w układzie 4+3. Co ciekawe, tylko 4 sekcje są przeznaczone dla samego procesora. Pozostałe 3 mają służyć głównie układom APU Raven Ridge z wbudowaną kartą graficzną. Warto nadmienić, że najważniejsze elementy zostały przykryte radiatorem. Jako jedna z nielicznych płyt głównych posiada jedynie 4 pinowe złącze zasilania procesora. Co jednakże w zupełności wystarcza.

Warto tutaj na chwilę pochylić się troszkę nad zastosowaną elektroniką.  Producent bowiem zastosował kondensatory polimerowe 5K. A w branży obecnie, szczególnie w tego typu płytach głównych stosuje się takie o oznaczeniach 10K lub 12K. Ma to zwiększyć ich żywotność oraz wytrzymałość. Na kondensatorach nie ma podanego oznaczenia producenta.

Płyta BIOSTAR RACING X370GTN została wyposażona w siedem dławików ferrytowych ER30 1712, siedem tranzystorów półprzewodnikowych NIKO MOSFET. Cała sekcja zasilania jest kontrolowana przez układ Intersil ISL95712.

Producent przygotował dedykowane złącze do podłączenia chłodzenia procesora. I podłączamy tutaj jedynie wentylatory powietrzne. Jeżeli chodzi o pompy od chłodzenia wodnego, to warto zastosować przejściówkę z MOLEX na 3 Pin. Zapewni to wtedy pompie stabilne 2A zasilanie, potrzebne do prawidłowego działania. W innym przypadku może dojść do sytuacji, że pompa ograniczy odgórnie skalowanie procesora do jego minimalnej wartości.

Dalej mamy złącza do podświetlenia RGB LED, a zaraz za nimi dodatkowe złącze dla wentylatora. Następnie poniżej znajdują się sloty na pamięci RAM, pełnowymiarowa wtyczka zasilania ATX oraz porty SATA. Idąc teraz bardziej w lewo zobaczymy kolejne porty SATA 6 Gb/s oraz chipset.

Złącza na pamięci RAM wspierają moduły DDR4 o maksymalnym taktowaniu 3200 MHz (OC). Podkręcanie odbywa się przy pomocy UEFI lub z poziomu pulpitu Windows 10.

Na śledziu znajdziemy takie oto złącza, patrząc od lewej: port PS/2, dwa złącza USB 3.0 do peryferiów komputerowych, DVI-D, HDMI 1.4, USB 3.1 typu A, USB 3.1 typu C, gigabitowe złącze sieciowe Realtek Dragon oraz chipset Realtek.

Dla osób lubiących posłuchać muzyki zamontowano 8-kanałowy kodek ALC892. Zyskujemy dzięki temu 5 gniazd mini jack (analogowe, dźwięk) oraz gniazdo TOSLini (optyczny, dźwięk). Wspierane jest także Biostar Hi-Fi.

Dla dysków SSD M.2 przygotowano na spodzie płyty głównej specjalne złącze. Wymaga to niestety wcześniejszego montażu, zanim zamontujemy płytę w obudowie.

UEFI i oprogramowanie

UEFI

BIOSTAR posiada bardzo intuicyjny i łatwy w obsłudze RACING UEFI BIOS.  Znajdują się tutaj odpowiednie zakładki, a w nich można znaleźć sporo potrzebnych opcji.

Racing GT

Główne oprogramowanie do zarządzania płytą główną BIOSTAR RACING X370GTN. Mamy tutaj takie zakładki, jak: System Information, Smart Ear, Vivid LED DJ, H/W Monitor, OC/OV.

FLYnet

Oprogramowanie służące do zarządzania priorytetami przydzielania przepustowości łącza internetowego. Jest to szczególnie przydatne dla osób intensywnie korzystających z sieci. Warte uwagi są dwa tryby: Game i Stream. Można również zdefiniować swój własny tryb.

eHot Line

Jest to narzędzie do zgłaszania problemów z płytą główną. Oprogramowanie zbiera wszystkie możliwe dane za nas automatycznie. My musimy jedynie wypełnić pole opisu problemu i podać email.

BIOS Update i BIOS Logo

Producent umożliwia także zrobienie kopii zapasowej BIOSu, a także wgranie nowego. Prócz tego możemy sobie samodzielnie wybrać logo podczas ładowania się.

Podkręcanie

Płyta BIOSTAR RACING X370GTN zapewnia rozbudowane opcje podkręcania podzespołów. Mówimy tutaj oczywiście o procesorze oraz pamięciach operacyjnych. Dla zestawów mini-ITX jest to aż nader wystarczające i amatorzy zwiększania megaherców bez problemów się tutaj odnajdą.

Taktowanie pamięci RAM

Pamięci RAM HyperX FuryX 2133 MHz udało się nam podkręcić do wartości 2933 MHz na napięciu 1.39 V. Opóźnienia staraliśmy się dobrać ręcznie, aczkolwiek nie przesadzaliśmy z ich wartościami.

Pamięci RAM Patriot Viper natomiast przetaktowaliśmy do wartości 3200 MHz. I to by było na tyle. Na więcej nie pozwalała już płyta główna. Opóźnienia dobierane były automatycznie według profilu XMP.

I wariant

Sprawdzaliśmy, na ile płyta główna pozwoli nam podkręcić procesor oraz pamięci tak aby uzyskać stabilne wartości. Następnie weryfikowaliśmy to w trzech aplikacjach: Prime95, Cinebench oraz DOOM. Jeżeli było wszystko ok, to znaczy że do takich zastosowań się to nada. Nie patrzyliśmy tutaj zbytnio na throttling, bo nie to było celem.

W naszych testach na chłodzeniu SilverStone TD03-Slim udało się uzyskać stabilne taktowanie procesora o wartości 4.1 GHz na wszystkich rdzeniach. Całość działała na napięciu 1.441 V. Po około 10 minutach w różnych testach na sekcji zasilania zauważyliśmy temperaturę aż 124 ℃. Dla potwierdzenia załączamy zrzut ekranu z programu diagnostycznego oraz zdjęcie z pirometru.

Różnica na urządzeniu pomiarowym wynosiła około 10 stopni, ale potwierdziła odczyty diagnostyczne aplikacji. Dalej przerwaliśmy testowanie, aby nie uszkodzić płyty głównej.

II wariant

Drugim celem było uzyskanie pewnego kompromisu, pomiędzy niskimi temperaturami, a zwiększoną jak najbardziej się da wydajnością. Chcieliśmy tutaj również mieć pełne obciążenie procesora, bez throttlingu. Wszak przypomnijmy, że zestawy mini-ITX są umieszczane w małych obudowach. I trzeba im zapewnić odpowiednie odprowadzanie ciepła.

W naszych testach na chłodzeniu SilverStone TD03-Slim udało się uzyskać stabilne taktowanie procesora o wartości 3.8 GHz na wszystkich rdzeniach. Całość działała na napięciu 1.215 V. Wyższe taktowanie i wartości napięcia powodowały throttling przy dłuższym obciążeniu w programach Prime95 i Blender. Temperatura sekcji zasilania wynosiła natomiast około 92 stopni podczas obciążenia.

Procedura testowa

Wszystkie testy wykonywaliśmy na komputerze z zainstalowanym systemem operacyjnym Windows 10 Home 64-bit w wersji October 2018 Update. Pobrane były najnowsze aktualizacje. Dysk SSD był wpięty w port M.2 i pracował na swoich domyślnych ustawieniach. Jeżeli posiadaliśmy dysk SSD na interfejsie SATA, to był on wpięty w porty SATA 6 Gb/s.

Każdy test powtarzany był minimum 3 razy i z tego wyliczana była średnia. Jeżeli zachodziły jakiekolwiek anomalie w wynikach, to test powtarzany był do około 10 razy i z tego staraliśmy się wybrać średnią. Odrzucane były najbardziej skrajne wartości.

Oto użyte oprogramowanie:

• Cinebench R15
• AIDA64 Engineer 5.99.4900
• 3DMark Fire Strike
• HWInfo 6.0
• AS SSD 2.0.6821.41776
• Crysis 3
• DOOM
• Blender 2.79
• MSI Afterburner 4.5.0
• RivaTuner
• NVIDIA GeForce Game Ready Driver 417.71

Na czas testów wyłączyliśmy GeForce Expirience, które mogło spowodować zmiany w procedurze testowej gier. Pobór mocy mierzyliśmy przy użyciu miernika Voltcraft VC204p. Ilość FPSów mierzona była przy użyciu MSI Afterburner. Temperatury były mierzone przy użyciu MSI Afterburner i HWInfo.

Platforma testowa

	Model	Dostawca
Procesor	AMD Ryzen 7 2700X
Płyta główna	BIOSTAR RACING X370GTN
Karta graficzna	Zotac GeForce GTX 1060 3GB AMP! Edition
Pamięć RAM	Patriot Viper Steel 2×8 GB DDR4 4000 MHZ
Dysk twardy	ADATA GAMMIX S11 480 GB
Dysk twardy	SanDisk Ultra 3D SSD 1 TB
Zasilacz	be quiet! SFX L Power 500 W
Chłodzenie	SilverStone TD03-Slim
System operacyjny	Windows 10 Home 64 bity

Testy

System oraz renderowanie

Sprawdziliśmy, jak szybko uruchamia się system operacyjny. Czas był mierzony od momentu wciśnięcia przycisku na obudowie do pojawienia się okna logowania. W przypadku Blendera renderowaliśmy scenę z samochodem BMW.

Testy syntetyczne

W testach wykorzystaliśmy znane benchmarki graficzne oraz procesorowe. 3DMark Fire Strike działał na domyślnych ustawieniach. W Final Fantasty XV wybraliśmy High Quality. Cinebench działał na wszystkich rdzeniach.

Testy złączy SATA i M.2

Jak wypadają dyski na złączach M.2 oraz SATA? Odpowiedzi znajdziecie poniżej.

AIDA64 – testy pamięci

Sprawdziliśmy szybkość zastosowanych pamięci RAM, które zostały wcześniej podkręcone do wartości 3200 MHz.

Wydajność w grach

Tutaj sprawdziliśmy dwie gry: DOOM oraz Crysis 3. Oba tytuły potrafią nadal wycisnąć sporo ze sprzętu. Wybraliśmy miejsca najbardziej procesorowe oraz graficzne.

Podsumowanie testów BIOSTAR RACING X370GTN

Dobrnęliśmy do końca testów. Czas zrobić krótkie podsumowanie tego, co do tej pory odkryliśmy.

Zacznijmy o przeznaczenia płyty BIOSTAR RACING X370GTN. Sprawdzi się ona znakomicie w zestawach multimedialnych, komputerach do gier oraz zestawach do pracy biurowej. Trzeba pamiętać o dobrej wentylacji wnętrza. Szczególnie tyczy się to sekcji zasilania oraz procesora. Bez tego ani rusz z dłuższą pracą pod obciążeniem, jak gry, konwersja filmów, czy rendering.

Płyta główna umożliwia ewentualne podkręcanie. Ale … tutaj jest właśnie duży problem z tym. Zastosowana sekcja zasilania mimo, że pozwala na zwiększenie zegarów nie została odpowiednio przygotowana. Mowa tutaj o chłodzeniu, które po prostu nie daje rady. Zamontowany radiator nie potrafi poradzić sobie poprawnie z chłodzeniem. Temperatury podczas testów skakały do 94 stopni, a przy podkręcaniu do nawet 124! To jest niedopuszczalne wręcz na tego typu konstrukcji. Dlatego najlepszym wyjściem byłaby zmiana tego radiatora na coś lepszego. Prócz tego dobrze jest mieć wydajne chłodzenie powietrzne lub wodne. Nasz SilverStone TD03-Slim niestety, ale nie radzi sobie dobrze przy podkręcaniu. Procesor miewał bardzo często throttling i zmniejszał taktowanie do 500 MHz na każdym z rdzeniów.

Kończąc nasze podsumowanie – BIOSTAR powinien bardziej przyłożyć się do kwestii sekcji zasilania, w szczególności chłodzenie. Dodatkowo oprogramowanie do zarządzania płytą główną mogłoby być bardziej rozbudowane. W porównaniu do tego co oferuje ASUS, czy Gigabyte to jeszcze daleka droga. Nawet MSI poprawiło się pod tym względem.

Jeżeli te błędy zostaną naprawione, to płyta świetnie nada się do zestawów dla wymagających graczy oraz podkręcania. W przeciwnym wypadku pozostają podstawowe zastosowania biurowe, multimedialne oraz mniej wymagający gracze.

Zalety:

• Format mini-ITX
• Radiator na sekcji zasilania
• Pozwala na podkręcanie procesora i pamięci RAM
• Dobrze dobrana kolorystyka elementów
• Złącza SATA w dwóch różnych miejscach
• Ciekawe oprogramowanie FLYnet do sterowania przepustowością sieci

Wady:

• Sekcja zasilania nie jest przystosowana do podkręcania
• Wysokie temperatury sekcji zasilania podczas podkręcania
• Złącze M.2 umieszczone z tyłu płyty głównej
• Ciut ubogie oprogramowanie sterujące do płyty głównej

Sprzęt do testów dostarczyły następujące firmy: BIOSTAR, ADATA, Patriot, SanDisk. Serdecznie dziękujemy.